Slimme logistiek en innovatieve bedrijfsmodellen voor circulaire ketens.

In het project Circulair Ambachtsnetwerk wordt gewerkt aan slimme logistiek en innovatieve bedrijfsmodellen voor circulaire ketens. Circulaire ketens omvatten ambachtscentra zoals milieustraten en kringloopwinkels, evenals reststromen zoals textiel, hout en plastic. Midpoint Brabant, Gemeente Tilburg – Ruimtelijke Uitvoering, het Brabants Afval Team (BAT) en een netwerk van organisaties werken aan dit initiatief door te identificeren welke sectoren, industrieën en materiaalstromen potentieel kunnen bijdragen aan de circulaire keten. 

Het op te zetten circulair ambachtsnetwerk biedt de basis voor samenwerking tussen bedrijven, samenleving en kennisinstellingen, gericht op zowel materiaalstromen en hergebruik van materialen als het ondersteunen van de creatie van nieuwe duurzame bedrijven, producten en systeemoplossingen. Door de holistische benadering worden alle facetten meegenomen die nodig zijn om te komen tot een open source blauwdruk voor circulaire ketens. De opzet moet resulteren in een verlaging van de milieu-impact en in een stimulering van sociale innovatie, nodig voor het behalen van de ambitie van 50% circulair in 2030 binnen de regio Midden-Brabant.
 

“Om het project handen en voeten te geven, ligt onze eerste focus op bedrijfstextiel. Deze sector is in de regio Midden-Brabant goed vertegenwoordigd, biedt veel kansen op circulariteit en helpt ons om het project versneld verder te brengen,” zegt Jesse de Doelder – cluster coördinator Circulair Ambachtsnetwerk. “Door concreet met een onderwerp aan de slag te gaan, wordt het project tastbaar en biedt het mogelijkheden om toegepast een open source-structuur te ontwikkelen. We onderzoeken de circulaire mogelijkheden van kleding-naar-kleding, maar ook kleding-naar-garen of andere toepassingen. De logistieke operatie is hierbij een essentieel onderdeel; als je materialen aanlevert, kun je ook grondstoffen terugnemen. Leegrijden wordt zo geminimaliseerd. Met de ontwikkeling van een open source-model voor bedrijfskleding creëren we een blauwdruk die ook kan worden toegepast op andere circulaire stromen zoals plastic, hout of papier.”

Bewustwording als cruciale succesfactor
Voor de projectperiode (2024-2027) is een plan van aanpak opgesteld om te komen tot een netwerk van circulaire ambachtscentra en op- en overslagstations in Midden-Brabant. Deze centra gaan retourstromen verzamelen, verdelen, scheiden en waarderen volgens de R-Ladder*. Bij de start van het project zijn eerst de belangrijkste sectoren, industrieën en materiaalsoorten geïdentificeerd die potentieel kunnen bijdragen aan de circulaire keten. Vervolgens wordt het beoogde circulaire netwerk opgezet die gaan werken aan de implementatie van logistieke innovaties om de inzameling, sortering en distributie van materialen binnen het circulaire ecosysteem te optimaliseren.
 

Jesse de Doelder: “Om bedrijven echt te laten aanhaken, moeten we werken aan bewustwording. Door het inzetten van coaches, organiseren van workshops, opzetten van campagnes en creëren van een fysieke ontmoetingsplaats maken we het voor bedrijven toegankelijker om over te stappen van een lineaire naar een circulaire benadering. Logistieke dienstverleners zijn hierin het cement om de grondstoffenstroom in de regio te optimaliseren.”

De blauwdruk die wij ontwikkelen, is straks inzetbaar voor meerdere circulaire ketens.
Jesse de Doelder - cluster coördinator Circulair Ambachtsnetwerk

Textielcampus Tilburg
Door het onderwerp een fysieke locatie te geven, krijgt het een gezicht en gaat het leven in de regio. Start-ups, studenten, textielondernemers en -vernieuwers vinden binnen de Textielcampus Tilburg hun werk- en onderwijslocatie. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar de reproductie en heruitgifte van textiel. Interessante vraagstukken liggen bij de logistieke stromen: kunnen retourzendingen worden samengebracht in logistieke hubs? Kan er slim gebruik worden gemaakt van vergelijkbare routes? Kunnen processen worden gekoppeld aan andere bedrijfssystemen? Is het mogelijk om een digitaal coördinatieplatform in te richten als kloppend hart van de gezamenlijke logistieke hubs? Voor het beantwoorden van deze onderzoeksvragen is subsidie beschikbaar gesteld.
 

*De R-ladder geeft de mate van circulariteit aan. De R-ladder heeft 6 tredes (refuse, reduce, re-use, repair, recycling,  recover) die verschillende strategieën van circulariteit weergeven.